نیاز سرمایی: در دهه هاي اخير گرم شدن كره زمين تغييرات زيادي بر محيط زيست و موجودات زنده گذاشته كه همه اين تحولات ناشي از مصرف سوخت هاي فسيلي، توليد بيش از حد گازهاي گلخانه اي و دخالت هاي روز افزون بشر مي باشد. اين پديده جديد منجر به مشكلات عمده اي در صنعت كشاورزي و توليد غذا گرديده است .درختان پسته همانند ساير درختان ميوه مناطق معتدله در چرخه رشد ساليانه خود به يك دوره سرما نياز دارند تا بعد از آن با مهيا شدن شرايط مناسب جهت رشد، شكوفايي طبيعي جوانه ها اتفاق افتد. اين سرماي مورد نياز از دو جزء تشكيل مي شود: دما و مدت سرما. حداقل زمان لازم براي سرمادهي يك رقم در طي فصل ركود كه موجب از سرگيري رشد طبيعي آن در فصل رويش مي شود در اصطلاح "نياز سرمايي" آن رقم ناميده مي شود . نياز سرمايي و محدوده دمايي مؤثر در گونه ها و حتي ارقام مختلف متفاوت است. همچنين مشخص شده است كه نياز سرمايي با توجه به سن درخت تغيير مي كند. در درختان پسته اي كه سرماي لازم را دريافت نكرده اند، رشد برگچه ها كامل نبوده و برگها داراي تعداد كمتري برگچه هستند و گاهي عادت ميوه دهي تغيير مي كند. بدين صورت كه ميوه ها به صورت انتهايي روي شاخه هاي سال جاري تشكيل مي شوند، در حالي كه در حالت طبيعي به صورت جانبي روي شاخه يك ساله تشكيل مي شوند. اين پديده بيشتر در قسمت هاي جنوبي درخت اتفاق مي افتد. در اين حالت ممكن است گل هايي تنها در كنار جوانه برگ ظاهر شوند كه مجبور خواهند بود به صورت بكرباري رشد كنند. با تغيير در سيستم ميوه دهي ،ميوه هايي كه بايد به طور معمول طي دو سال آماده توليد مي شدند ( از تشكيل جوانه تا توليد ميوه) در يك سال توليد مي شوند كه نامطلوب است از طرفي چون جوانه انتهايي، گل مي باشد، بنابراين جوانه اي رويشي براي گسترش شاخه هاي جديد در سال آينده وجود ندارد و در نهايت منجر به مرگ سر شاخه ها خواهد شد. همچنين در صورت عدم تأمين به موقع نياز سرمايي شكفتن جوانه ها با تأخير صورت گرفته و توليد گرده در بيشتر گل آذين ها بشدت پايين مي آيد. همچنين اكثر گل آذين ها ممكن است عقيم بوده و ريزش كنند.
درختان پسته همانند ساير درختان ميوه مناطق معتدله در چرخه رشد ساليانه خود به يك دوره سرما نياز دارند تا بعد از آن با مهيا شدن شرايط مناسب جهت رشد، شكوفايي طبيعي جوانه ها اتفاق بيفتد . اين مقدار سرما با توجه به رقم از 600 تا 1400 ساعت بين صفر تا 7 درجه سلسيوس خواهد بود.
- بين ارقام تجاري ايران رقم كله قوچي نياز سرمايي بسيار پايين در حدود 600 ساعت دارد، در حالي كه رقم اكبري بيشترين نياز سرمايي يعني 1200 ساعت را دارد و ارقام احمد آقايي و فندقي بين اين دو رقم هستند.
- در اثر عدم تأمين نياز سرمايي پسته، اثرات نامطلوبي همچون كاهش رشد
ميانگره اي،كاهش تعداد برگچه و كاهش سطح برگ، كاهش وزن تر و خشك برگ، افزايش درصد برگهاي غيرطبيعي، كاهش توليد گرده، ريزش زياد جوانه ها، تأخير در گلدهي و برگدهي، تشكيل ميوه كم حتي در سال پر محصول، توليد گل به صورت جانبي و انتهايي بر روي شاخه هاي فصل جاري و در نهايت كاهش عملكرد را خواهيم داشت. - بر اساس مطالعات انجام يافته بهترين تيمارها جهت شكستن ركود و غلبه بر كمبود نياز سرمايي محلول روغن ولك 4 تا 5 درصد حدود 4 هفته قبل از فعال شدن گیاه می باشد.(15 بهمن تا 30 بهمن) تيمار بالا علاوه بر برطرف كردن نياز سرمايي موجب يكنواختي رشد ميوه ها، كاهش انس، كاهش درصد پوكي، موجب افزايش وزن صد دانه و افزايش وزن محصول تر در هر درخت خواهد شد.
- برای اندازه گیری میزان نیاز سرمایی جناب آقای مهندس حقیقت سرپرست اداره هواشناسی کشاورزی سازمان هواشناسی کشاورزی و همکاران سایتی را طراحی نموده اند که باغداران و کارشناسان محترم می توانند به صورت آنلاین و به روز شده میزان سرمای مورد نیاز محصول را محاسبه می کند و در ارتباط با تیمارهای لازم اقدام نمایند. دراین سایت در هر زمان باغداران و کارشناسان می توانند نیاز سرمایی بیش از 400 ایستگاه هواشناسی را اندازهگیری نمایند. در این سایت علاوه بر محاسبه مقدار سرما ، میزان درجه روز رشد، میزان دمای حداکثر و حداقل ، مقدار بارش ها را در کوتاه مدت و بلند مدت به صورت گراف بهره برداری و استفاده نمایند.
راهنمای استفاده از سایت:
- ابتدا وارد سایت هواشناسی کشاورزی به آدرس www.agro.irimo.ir شوید.
در قسمت بالا و یا در قسمت پایین سمت چپ (تولید نمودار های برخط) وارد سامانه شوید.
لازم به ذکر است ازگزینه راهنما در پایین کادر تولید نمودارهای برخط نیزمی توانید استفاده کنید.
2-به صورت ذیل وارد سامانه شوید:
در قسمت user ID از کلمه Agro و در قسمت Password از کلمهagromet استفاده نمایید.
سپس گزینه Login را انتخاب کرده و وارد سامانه شوید.
3-در گزارش های کشاورزی چنانچه گزینه نیاز سرمایی را انتخاب میکنید
متعاقب آن جدولی باز می شود که در آن p-st تاریخ شروع و p- end تاریخ پایان محاسبه سرما را به صورت سال- ماه- روز وارد کنید .
مثال پانزده آبان هزارو سیصد و نود و هشت را به شکل روبه رو تایپ کنید. 1398-08-15
سپس میزان دما از مقدارکمتر در قسمت lower-t ( که در اینجا منظور دمای بالاتر از صفر(0.1) درجه سانتی گراد می باشد.) و میزان بیشترین دما در قسمت higher-t ( که در اینجا منظور 7.1 درجه سانتی گراد می باشد.)
در مرحله بعد نام ایستگاه را از جدول و بعد گزینه Apply را از پایین صفحه انتخاب کنید.
بدین ترتیب میزان سرمای بین صفر تا 7 درجه سانتی گراد در ایستگاههای مورد نظر محاسبه و چنانچه این میزان کمتر از مقدار نیاز سرمایی رقم پسته کاشته شده باشد باید روغن پاشی انجام شود.
برای دریافت اطلاعات روی لینک کلیک کنید
