ابوالفضل زارع نظري- زمان زيادي از باز شدن پرونده استفاده از مواد هيوميکي معدني در باغات پسته کشور نمي گذرد. اين بار تبليغات استفاده از اسيدآمينه ها و جلبک هاي دريايي شيوع پيدا کرده است و تب استفاده تقليدي از اين مواد بالا گرفته است. بالاخره نام هاي جديد و دهن پرکني دارند. متخصصين فروش و بازاريابي شرکت ها ميگويند اسيد آمينه براي جلوگيري از تنش خوب است و تنها حرفشان اين است که کشاورزان استفاده کردهاند و خوب جواب داده؛ بدون اين که کار تحقيقاتي کرده باشند و عدد و رقمي ارائه دهند. خلاصه اين که، قرار نيست هيچکدامشان بگويند ماست من ترش است. اين در حالي است که در رابطه با اسيد آمينه سوالاتي به ذهن باغدار خطور مي کند؛ که حسن استفاده از اسيد آمينه چيست؟ آيا کاربرد اين مواد بازدهي اقتصادي دارد؟ به چه ميزان عملکرد درخت پسته را بصورت منفي يا مثبت مي تواند تحت تاثير قرار دهد؟ در اين اثنا مقاله اي چشمم را گرفت که گويا در يکي از مجلات علمي به چاپ رسيده است. با اين اميد که اين مقاله فتح بابي باشد براي اداي دين محققين به حرفه اصلي خود و آگاهي کشاورزان براي تصميم گيري با چشم باز، چکيده اي از اين مقاله حضورتان تقديم مي شود.
قابل توجه است اسيدهاي آمينه واحدهاي تشكيل دهنده پروتئين هستند و پروتئينهاي گياهي از 20 اسيدآمينه و دو آميد ساخته شدهاند. گياهان
مي توانند توسط عناصر اوليه (كربن، اكسيژن، هيدروژن و نيتروژن) و فرايند فتوسنتز، اسيدآمينه توليد کنند. اساس زيست گياهي پروتئين ها هستند و در تبادل كليه مواد نقش حساسي دارند. پروتئين هاي گياهي علاوه بر ايفاي نقش به عنوان مواد ذخيره اي براي سلولهاي گياهي، نقش سازندگي و كاتاليزوري نيز دارند. مقدار پروتئين در بافت رويشي گياهان 20-5 درصد، در دانه هاي غلات 20-6 درصد و در دانه هاي روغني 35-20 درصد كل تركيبات آنها را شامل مي شود. تنوع پروتئين هاي موجود در محصولات كشاورزي از ترکيبات متفاوت اسيد آمينه هاي مختلف حاصل مي شود.
در يک پروژه تحقيقاتي انجام گرفته توسط بهمن پناهي و اکرم مظفري ؛ تاثير محلول پاشي 2 ترکيب آمينواسيدي روي بازده و فتوسنتز 2 رقم پسته اوحدي و ممتاز 28 ساله مورد بررسي قرار گرفت.
در اين آزمايش باغي، صفات کيفي و کمي پسته از جمله درصد خنداني دانه ها، درصد پوکي، درصد ريزش جوانه هاي گل، درصد شکر، چربي و پروتئين مغز و همچنين ميزان فتوسنتز درختان مورد آزمايش اندازه گيري و با درختان شاهد(محلول پاشي نشده) مقايسه گرديد.
شايان ذکر است که اين آزمايش در دو مرحله تکامل دانه يعني مرحله سخت شدن پوست استخواني و مرحله پر کردن مغز انجام شده است.
نتايج اين تحقيق حاکي از اين است که 2 برند آمينو اسيد مورد آزمون، هيچ تاثيري بر خصوصيات اندازه گيري شده نداشته اند و تنها درصد پروتئين مغز پسته به ميزان 10% افزايش يافته است.
البته در بخش "مروري بر منابع" اين تحقيق ادعا شده است که آمينو اسيدها، هيوميک اسيدها و جلبک هاي دريايي روي خصوصيات رشد بعضي از گياهان يکساله مثل توت فرنگي و کاهو تاثير داشته است؛ ولي بطورکلي تعميم همه اين نتايج براي درختان آجيلي کاري غير قابل توجيه است و بهتر است از سوي متخصصين امر تحقيقات ميداني دقيقتري روي ترکيبات اسيد آمينه تجاري موجود در بازار و اثرات احتمالي آنها روي درخت پسته انجام گيرد. چرا که براي استفاده بهينه کشاورزان نياز است درصد بهبود صفات کمي و کيفي و آستانه اقتصادي مصرف ترکيبات مختلف اسيد آمينه روي درختان پسته مورد بررسي دقيقتر قرار گيرد.