شهرستان ساوه دراستان مركزي با دارا بودن 70 نوع محصول کشاورزی وباغي از جمله مناطق مهم كشوربه شمار رفته كه بالاترين تنوع توليد دراين زمينه را دارد. با اين وجود، آنچه كه موجب شده تا ساوه از شهرت جهاني برخوردار شود كيفيت وتنوع بالاي انار توليدي دراين منطقه است . با تمام مزايايي كه اين ميوه دارد، ضرروزيان ناشي ازشيوع سرمازدگي و خشكسالي هاي اخيرسبب شد تا كارشناسان كشاورزي ساوه ازباغداران منطقه بخواهند تابراي جلوگيري ازاين مشكلات، اقدام به كشت پسته كه ازمقاومت بالايي دربرابر سرما وكم آبي برخورداراست بكنند. اين استقبال در دوسه سال اخير سبب شدتا به گفته معاون فني جهاد کشاورزی ساوه درحال حاضر بيش از یک چهارم ازباغات انار به باغ پسته تبدیل شوند. بي شك تامين نيازهاي معيشتي باغداران باعث شده به خاطر مخاطراتي كه باغات اناربراي آنها رقم مي زند به كاشت پسته ترغيب شوند اما اين موضوع در چند سال اخيرضمن نابودي انارستان ها، مي رود تا برند انار ساوه رانيز به ورطه فراموشي بسپارد.
نویسنده : محمدرضا سوري
انار ساوه پسته مي شود
گزارش ها نشان مي دهد ، در حال حاضر ساوه دراستان مركزي با توليد140 هزارتن اناردر 11 هزار هکتاراز باغات خود، رتبه اول کشور رادراين زمينه به خود اختصاص بدهد.
در همين رابطه معاون فنی جهاد کشاورزی ساوه در خصوص ميزان توليد انار از باغات اين شهرستان به "جوان" مي گويد:«با توجه به وجود 10هزار هکتار باغ انار در این شهرستان كه به طور میانگین 15 تن انار مي دهند امسال 150 تن انار برداشت كرده ايم.»
محمود رضا خليلي با اشاره به تنوع اين محصول مي افزايد:« رباب نی‌ریز، شیشه کپ فردوس، نادری بادرود و ملس یزدی ازجمله انواع انارهاي این شهرستان به شمار رفته كه درحال حاضر كشت مي شود.»
سرمازدگي وخشكسالي بلاي جان انار ساوه
بررسي ها نشان مي دهد در چند سال اخير خشكسالي ها در كنار سرمازدگي بالاترين زيان را به كشاورزان وباغداران ساوهاي خصوصا اناركاران زده است.
درحالي كه باغداران ساوه هنوز نتوانسته اند از خسارت سنگين سرمازدگي باغات خود در سال 86 كمر راست كنند ، امسال نيز براي دومين باراين اتفاق، خسارت سنگيني به آنها وارد كرد.
معاون فنی جهاد کشاورزی ساوه دراين خصوص مي گويد:«سرماي شديد امسال، به باغات انار ، زیتون ، انگور، انجیر و کلزا ساوه خسارت صد درصدي واردكرد.»
خليلي مي افزايد:«اين موضوع موجب شد تا سرما زدگي به كشاورزان به بيش از 700ميليارد تومان خسارت بزند.»
درحالي كه خسارت سرما زدگي در برخي ازگياهان تنها براي همان سال است، اما در برخي موارد اين موضوع مي تواند تا چندين سال باغداران را تحت الشعاع خود قراردهد.
معاون فنی جهاد کشاورزی ساوه دراين خصوص مي گويد:«برخلاف ساير گياهان درصورت سرما زدگي شديد، درختان اناررا بايد كف بر كردوتاچهار سال منتظر ماند تادوباره به بار بنشيند كه اين موضوع از لحاظ اقتصادي مقرون به صرفه نيست.»
خليلي مي افزايد:«اين معضل باغداران انارازلحاظ اقتصادي دچار مشكل كرده به طوري تعدادي از آنها باغات خود را تغيير كاربري داده اند.»
پسته جاي انار را مي گيرد
سرما زدگي هاي انارهاي ساوه سبب شد تا كارشناسان از باغداران بخواهند تا به جاي اين نوع درخت اقدام به كاشت پسته كنند، چراكه مقاومت در برابر سرما وخشكسالي سود بالا ي فروش محصول از جمله مزاياي پسته به شمارمي آيد كه باغداران را مشتقاق به اين كار مي كند.
معاون فني جهاد كشاورزي ساوه مي گويد:« در يك دهه اخيرسرما زدگي سبب شد تا از مجموع 11 هزار هکتار باغات انار ساوه، حدود 9 هزار و 800 هکتار آن دچار سرمازدگی شده و کف بر شوند .»
خليلي مي افزايد:« اين مشكلات كارشناسان را به فكر درختان جانشين انداخت كه علاوه بر سازگاري با آب وهواي ساوه از لحاظ اقتصادي نيز مقرون به صرفه باشند.»
وي با اشاره به انتخاب كاشت درخت پسته به جاي انار ادامه مي دهد:«از آنجاد كه درمنطقه زرنديه ساوه سابقه30 ساله كاشت درختان پسته را داشتيم به طوري كه كيفيت بالا آن را به برند تبديل كرده است لذا اين موفقيت موجب شده تا كشت پسته را براي كشاورزان ترويج كنيم.»
درحالي كه كيفيت انار ساوه اين ميوه بهشتي را سالهاست كه به برند اين شهرستان تبديل كرده است ومشتريان بسياري در داخل وخارج از كشور خواهان انار ساوه هستند اما روند فعلي ترويج كشت پسته وسودبالاي آن براي انار كاران نشان مي دهد كه اين موضوع مي تواند در دراز مدت موجب به نابودي باغات انار اين منطقه منجر شود.
معاون فني جهاد كشاورزي ساوه دراين خصوص به جوان مي گويد:«اين موضوع تنها شامل 15 تا 20 درصد باغ هايي مي شود كه انار آنها از كيفيت پاييني برخودار بوده وتنها براي باغدار هزينه دارد ونفع ديگري ندارد.»
خليلي مي افزايد:«درحال حاضر ميانگين توليد انار در شهرستان ساوه بين 15 تا20 تن است كه با تغيير كاربري باغات انار به پسته هيچ خللي دراين زمينه ايجاد نخواهد شد.»
اين كارشناس كشاورزي با اشاره مقاومت درختان پسته دربرابر سرما وخشكسالي ومصرف كم آب ادامه مي دهد:«درحال حاضر بين 6000 تا7000 هكتار ازباغات زرنديه و2500هكتار از باغات ساوه به كشت پسته اختصاص داده شده است كه مي تواند سود خوبي را براي باغداران به ارمغان بياورد.»
