آشنایی با ازت و مصرف كودهاي ازته در باغات پسته

جهت دانلود مقاله کلیک نمائید.

ازت از جمله عناصر غذايي پر مصرفي است كه نقش كليدي و عمده اي در توليد پسته ايفا مي كند. ازت در طبيعت به سه شكل ازت آلي، ازت گازي و ازت معدني يافت مي شود. منظور از ازت آلي ازت موجود در تركيبات آلي مي باشد كه به شكل اسيدهاي آمينه، اسيدهاي آلي و ديگر تركيبات آلی يافت ميشود.
 شكل گازي ازت اهميت زيادي در تغذيه درخت پسته ندارد. شكل معدني ازت شامل تركيبات يوني ازت مي باشد كه در خاك ديده ميشود.
بخش عمده ازت خاك به شكل آلي (غير قابل جذب) و دائماً در حال تبديل شدن به شكلهاي مختلف مي باشد. به همين دليل امكان اندازه گيري ازت قابل استفاده و تعيين حد بحراني ازت در خاك خيلي مشكل است.
براي تعیین نیاز یك باغ پسته به كودهاي ازته، سنجش مقدار ازت موجود در برگ ملاك مناسبتري از مقدار ازت خاك مي باشد.
علائم كمبود ازت در اوايل فصل رشد از این قرارند:
برگهاي پائيني درخت كم رنگ تر، ريزتر و دارای سطح کوچکتر بوده و رشد شاخه و تاج درخت کاهش می یابد. كمبود ازت در اواخر فصل موجب كم مغز شدن و سبكي دانه ها مي گردد.
نتايج تجزيه برگ انجام شده در اكثر مناطق پسته كاري كشور نشان مي دهد كه مقدار ازت موجود در برگ كمتر از حد مورد نياز درخت
مي باشد. دليل اين كمبود مزمن و هميشگي ازت، فراهم نبودن مقدار كافی ازت در خاك اطراف ریشه و فواصل زمانی آبياري زياد باغهاي پسته مي باشد.  دور آبياري نيز در بيشتر باغها نسبتا طولاني بوده و لذا مدت زماني كه شرايط براي جذب ازت مهیا مي باشد كم است. از طرفی به دليل طولانی بودن مدار آبياري، باغداران مجبورند كه در هر نوبت آبياري ارتفاع زيادي آب به باغ بدهند. اين مسئله به شستشوي ازت از خاك و كمبود تقريبا هميشگي ازت در باغ كمك مي كند.
براي رفع اين مشكل چند راه حل توصيه مي گردد:
تزریق كودهای ازته از طریق سیستم های آبیاری قطره ای؛
تأمين بخشي از نياز گياه از طريق محلول پاشي؛
استفاده از نوعی از کودهای ازته كه به تدريج آزاد شده و در اختيار ريشه قرار گيرد. مثل كود ازت با پوشش سولفات پتاسيم.
انواع  کودهای شیمیایی ازته مورد استفاده در باغات پسته
اوره: این کود محتوي 46 درصد ازت است. پس از اضافه شدن كود اوره به خاك و انتقال آن به درون خاك از طریق حل شدن در آب آبیاری، مولكول اوره تحت تأثير آنزيم های موجود در خاك شكسته شده و به آمونیوم قابل جذب برای درخت تبدیل می شود.
نيترات آمونيوم: اين كود حاوی 33 درصد ازت است و به دليل دارا بودن هر دو شكل ازت قابل جذب براي درخت (نیترات و آمونیوم) به راحتی توسط ریشه قابل جذب است.
سولفات آمونيوم: مقدار ازت موجود در این كود 21 درصد می باشد. استفاده از آن در اراضي شور و قليا نسبت به دو كود قبلی توصيه مي شود.
نحوه و زمان مصرف كودهاي ازته
به دليل شستشه شدن و خارج شدن كود از دسترس ريشه درخت، كودهاي ازته را بايد در فصل رشد و طي چند نوبت به باغ داد.
براي باغهاي پسته حداقل سه دوره دادن كود ازته توصيه گرديده است:
 دوره اول همزمان با شروع فصل رشد از اواخر اسفند تا اواخر فروردين بسته به نوبت آبياري مي باشد. براي دوره اول چنانچه تأمين آب امكان  پذير باشد دادن كود هاي ازته در نيمه دوم فروردين تأثير بيشتري دارد.
 دوره دوم در زمان مغز رفتن باید داده شود و سعي شود قبل از مغز رفتن تا اوايل دوره مغز رفتن اين نوبت ازت به باغ داده شود.
 دوره سوم كه مصادف با خاتمه فصل برداشت مي باشد از اهميت زيادي برخوردار است و باید با اولین آب بعد از برداشت به باغ داده شود. درختان پسته اي كه زير بار محصول بوده اند قسمت عمده مواد غذايي را كه در برگ در طول فصل رشد توليد شده به خوشه هايي اختصاص داده اند كه برداشت میوه از آنها انجام شده است. اين عامل موجب شده است كه ذخيره مواد غذايي در ريشه و جوانه ها به مراتب كمتر از مقدار مورد نياز براي شروع رشد سال بعد باشد.
در اواخر اسفند كه تقريباً همراه با شروع دوره رشد است، بخش هوايي درخت پسته يك تا دو هفته زودتر از ريشه ها شروع به فعاليت كرده و وارد مرحله رشد سريع جوانه ها مي شود. در طي مدتي كه جوانه هاي زايشي و رويشي شروع به رشد كرده ولي سيستم ريشه اي آنچنان فعال نيست كه بتواند نياز بخش هوايي درخت را برطرف كند، درخت از ذخيره مواد و عناصر غذايي سال قبل استفاده مي نمايد. زماني كه دوره سوم كود ازت پس از برداشت به باغ داده مي شود خوشه ها كامل شده اند و لذا كود پس از سنتز در برگ و ريشه، در خود درخت ذخيره شده و براي رشد جوانه ها در اوايل سال بعد قابل استفاده مي باشد.

جمع آوری و تلخیص  دبیرخانه انجمن پسته ایران

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید