جهت دانلود مقاله کلیک نمائید.
سنتي بودن مراحل كاشت، داشت و برداشت در كشاورزي ايران از جمله مهم ترين عوامل پايين بودن بازده در هر يك از اين مراحل است و اين در حالي است كه در كشور هاي پيشرفته با مكانيزه شدن تك تك مراحل تولید، نتايج بسيار عالي براي توليدكننده و مصرف كننده حاصل شده است.
از جمله موارد مهم در مرحله داشت محصولات كشاورزي، دفع آفات است كه اين مرحله هر چه علمي تر و با امكانات مكانيزه تر اجرا شود، مصرف كمتر سم و آلودگي كمتر محيط زيست و قيمت تمام شده كمتر محصول را در پي خواهد داشت.
دليل سم پاشي باغ ها مبارزه با آفات و حشراتي است كه بر روي كيفيت و كميت و بازدهی محصول توليدي و یا سلامتی درخت و حتی محصول سال آتی تاثيرگذار است. سم پاشي تنها در صورتي موفقيت آميز خواهد بود كه نوع سم، مقدار سم مورد نظر، زمان استفاده (از نظر تطابق سم با چرخه زندگی آفت، جمعیت آفت و شرایط محیطی مناسب) و درنهایت نوع سم پاش نیز مناسب باشد.
علاوه بر موارد ذکر شده، یک سم پاشی موثر به پاشش یکنواخت و همگون نیز بستگی دارد. سم پاشی غیر یکنواخت علاوه بر هدر دادن سم و هزینه بر بودن، باعث آلودگی محیط زیست نیز می شود. یکی دیگر از فاکتور های مهم در رسیدن به بهترین نتیجه در سم پاشی، سایز قطرات تولید شده توسط سم پاش است. در مبارزه با بسیاری از آفات اگر قطر قطرات سمی که از سم پاش خارج می شوند استاندارد باشد نتیجه سم پاشی می تواند بسیار موفقیت آمیزتر باشد. از طرفی اندازه، محل قرار گیری و رفتارهای آفات در نحوه مبارزه با آنها تاثیر گذار است .
نکته حائز اهمیت آن است که مکانیسم بسیاری از سم پاش های متداول، تحت فشار قرار دادن محلول سم توسط موتور پمپ و انتقال این فشار به نازلها و نهایتا پخش کردن محلول سم می باشد. این نوع سم پاشی غیر موثر محسوب می شود زیرا باعث پخش شدن مایع بطور غیر یکنواخت و در اندازه های متفاوت می شود و همانطور که تولید قطرات درشت غیر قابل قبول است تولید ذرات بسیار ریز نیز به علت هدرروی توسط باد نیز ناپذیرفتنی است. در جدول مقابل متوسط قطر قطرات تولید شده توسط سم پاش جهت بهترین تاثیرگذاری روی آفات نشان داده شده است.
G.A. Matthews. Pesticide application methods. 3rd Etion. Blackwell Science Ltd. 2000
با توجه به این توضیحات در می یابیم که قطر ذرا ت محلول سم و یکنواختی در پاشش آنها اهمیت بسزایی در کنترل آفات دارد. لذا این نیاز باعث می شود تا کشاورزان همواره در جستجوی ادوات مناسب جهت سم پاشی بهینه باشند.
با توجه به سرعت پایین سمپاشهای لانس دار و نیازی که به یک سم پاش اتوماتیک به جهت کاهش هزینه نیروی انسانی دیده می شد، ایده ساخت سم پاش توربینی برای اولین بار توسط دکتر جیمز مارشال در سال 1949 داده شد و در دهه 1950 ساخته شد و تکامل یافت.
استفاده از دستگاههاي سمپاش همزمان با معرفي آفتكشها براي كنترل آفات در كشور متداول گرديد ولي توسعه دستگاههاي سمپاش و بكارگيري تكنولوژي‌هاي جديد براي سمپاشي متناسب با توسعه آفتكشها در كشور نبوده است این در حالی است که تجهيزات كاربرد آفتكشها (سمپاش‌ها) در جهان پيشرفت‌هاي زيادي داشته است بطوريكه تعدادي از آنها داراي سيستم‌هاي پيچيده‌اي از تلفيق تكنيك‌هاي مكانيكي، الكترونيكي و كامپيوتري هستند.
نوعی از سم پاش که استفاده از آن اخیرا در باغات پسته متداول شده است، «سم پاش توربینی باغی- اتومایزر» نامیده می شود. اساسی ترین قدم در شناخت یک دستگاه، آشنایی با اجزا ، وظایف و نحوه کاربرد آن می باشد، لذا در این قسمت به اجمال قسمتهای مختلف و عمومی یک دستگاه سم پاش اتومایزر را معرفی می کنیم.
مجموعه مخزن
مخازن با توجه به سلیقه سازنده دارای انواع مختلفی می باشند. با این حال وجه مشترک تمامی آنها مقاومت در مقابل زنگ زدگی است. در بعضی از انواع سم پاشها مخزن دارای مخازن جنبی با کاربردهای متفاوتی است. به طور مثال در بعضی از انواع، مخزن جداگانه ای جهت شستشوی داخل مخزن، سیستم مکش و نازلها و یا مخزن جداگانه ای جهت شستشوی دست وجود دارد. از دیگر ضروریات مخزن همزن است که می تواند از انواع مکانیکی و یا هیدرولیکی باشد.
پمپ
عمدتاً درسم پاش ها با توجه به فشار موردنیاز، پمپ های پیستونی و گریز از مرکز مورد استفاده قرارمی گیرد.
تنظیم کننده فشار
شیر تنظیم فشار که سوپاپ اطمینان نیز نامیده می شود، روی سم پاش هایی که با فشار زیاد ومداوم کار می کنند قرار دارد. با تنظیم این شیر، فشار مورد نیاز برای انجام هر نوع سمپاشی (در حد ظرفیت پمپ) را می توان تامین کرد. در پمپ های با فشار زیاد، از این سوپاپ به عنوان یک وسیله ایمنی نیز استفاده می شود. در صورتی که فشار پمپ بیش از حد معین بالا رود، شیر یا سوپاپ باز شده و با خارج شدن فشار زیادی، مایع اضافی را از پمپ به مخزن برمی گرداند.
فشار سنج
فشارسنج، فشار موجود در سم پاش را بصورت دقیق نشان می دهد. معمولا در یک محدوده فشار مشخص مطلوبترین کیفیت پاشش صورت می گیرد، لذا وجود یک فشار سنج دقیق اهمیت بسزایی دارد.
بوم(لوله حامل نازل)
بوم محل قرار گیری نازلها بوده و وظیفه انتقال محلول سم به نازلها را بعهده دارد. در سم پاشهای باغی، بوم بصورت دو نیم دایره در طرفین مخزن قرار می گیرد.
نازل
کار نازل، ریز کردن و پخش کردن ذرات مایع سم تحت فشار است.
نازلها معمولا از فلزات ضد زنگ و مقاوم ساخته می شوند. نازل ها با اتمیزه کردن قطرات سم، باعث پخش شدن بهتر سم در جریان هوا می شوند. الگوی پاشش می تواند بر اساس مکان قرار گیری نازل ها و نوع نازل ها تغییر کند.
بادبزن
هر دو نوع بادبزن گریز از مرکز و تک محوری، در سم پاش های بادبزنی، استفاده می شوند. این قسمت وظیفه دارد مخلوط ذرات سم و هوا را به سمت بالا و تاج درخت هدایت کند و موجب یکنواخت شدن سم پاشی شود.
نکته حائز اهمیت در استفاده از هر نوع دستگاه سم پاش پس از اطمینان از سلامتی کلیه قطعات دستگاه، کالیبراسیون آن می باشد. به طور كلي كاليبراسيون در سم پاش ها، به معنی تعيين ميزان محلول مصرفي در يك هكتار با در نظر گرفتن ويژگي هاي مورد انتظار قطرات سمي است. براي رسيدن به اين هدف، در سمپاش باید سه عامل متغير اصلي شامل فشار سم پاشی، دبی و انتخاب نازل و سرعت حرکت تراکتور، به تناسب اهداف سمپاشي تحت كنترل قرار گيرند. پس از انجام کالیبراسیون و متناسب نمودن سه متغیر اصلی سرعت، دبی و فشار می توان به انجام یک سم پاشی موثر امیدوار بود.
در صورتیکه پاشش سم بصورت یکنواخت وهمگون انجام گیرد، جابجايي هوا در زير درخت به صورت مناسب صورت مي پذيرد. بدیهی است تغییرات سرعت، موجب غیر یکنواخت شدن پاشش شده و به تبع آن جابجايي هوا به خوبي صورت نمي گيرد و در نتيجه يك پاشش نامناسب اتفاق می افتد كه تمام پوشش درخت را دربر نمي گيرد.
برخي از عوامل محيطي بر حجم مناسب پاشش تاثير مي گذارد. اين عوامل عبارتند از رطوبت، درجه حرارت و ميزان وزش باد. رطوبت پايين (کمتر از 40 درصد) و دماي بالا ( بالاتر از 25 درجه سانتیگراد) باعث تبخير شديد ذرات سم خارج شده از نازل ها مي شود كه از انتقال كامل مواد به سطوح بالايي تاج درخت جلوگيري مي كند. رطوبت هاي بالاي 40 درصد به پاشش مناسب و يكنواخت كمك مي كند. وزش باد شدید نيز ذرات سم را در جهت نامناسب هدايت مي كند كه به نوبه خود در پاشش مناسب تاثير منفي مي گذارد. سرعت ایده آل باد در زمان سم پاشي بین 2- 10 کیلومتر بر ساعت است ولی با این وجود وزش باد با سرعت بین 10-15 کیلومتر بر ساعت در صورتی که در جهت موافق باشد نیز مشکلی ایجاد نمی کند. بهترین زمان جهت سمپاشی در طول شب و صبح زود می باشد که علاوه بر شرایط آب و هوایی مناسب، مزایایی همچون عدم فعالیت حشرات مفید همچون زنبورها را در این زمان به همراه دارد.
عواملی همچون سرعت پيشروي، فشار، نازل و موقعيت نازل ها، سرعت هوا يا باد و جهت وزش باد و حجم پاشش بر سطح پوشش سم پاش هاي بادبزني تاثيرگذار است. سرعتهاي كم، سطح پاشش بهتري ايجاد مي كند. فشار موجود در دستگاه بر سطح پاشش تاثيرگذار است. معمولا محدوده فشار 60 -260 psi برای سم پاشهای بادبزنی مورد استفاده قرار می گیرد.
تعداد نازل ها بسته به میزان همپوشانی پاشش آنها بین 5 تا 8 عدد متغير است که می توان با انتخاب الگوی پاشش مناسب با توجه به ارتفاع و تاج درختان، برخی از نازلها را از مدار پاشش موقتا خارج نمود.
وظيفه اصلي جريان هوا، حركت محلول آفت کش به داخل قسمت سايه انداز درخت و قرار دادن لایه نازکی از آن بر روي ميوه ها و شاخه ها و تمامي قسمت هاي داخلي درخت و محصول است.
با این حال جریان هوا در اتمیزه کردن ذرات محلول سم نیز تاثیر گذار است و ميزان تاثير جريان هوا بر روي نحوه اَتميزه شدن ذرات سم، بستگي به اختلاف سرعت بين جريان هوا و مايع خروجي از نازل دارد. هرچه اين اختلاف بيشتر باشد ميزان اتميزه شدن افزايش مي يابد. ميزان اتمیزه شدن ذرات سم در زماني به حداقل مقدار خود مي رسد كه موقعيت پاشش نازل ها و جريان هوا هم جهت باشند. در حالت عكس، اگر پاشش از نازل ها در جهت خلاف جريان هوا باشد، بيشترين ميزان اَتميزه شدن ذرات سم رخ مي دهد.
مشخصه ها و ویژگی هايي از جريان هوا، كه بر روي ميزان پوشش سم پاش بادبزني تاثير مي گذارد عبارتند از: حجم هوا و سرعت جريان هوا. اين مشخصه ها بستگي به نوع بادبزن، اندازه بادبزن و سرعت چرخش پره ها و نوع طراحي پره ها دارد.
با توجه به نکات ذکر شده، در عملکرد یک دستگاه سم پاش فاكتورهاي مختلفي دخالت دارند كه تمامي اين فاكتورها در تعامل با يكديگر قرار دارند و در نتيجه، رسيدن به يك حالت ايده آل مستلزم ايجاد يك رابطه مناسب بين تمامي عوامل تاثيرگذار است.
بصورت خلاصه محاسن استفاده از سم پاش های اتومایزر عبارتند از:
میکرونیزه کردن محلول سم و قابلیت تنظیم میزان پاشش که باعث کاهش چشمگیر میزان مصرف سم و بهینه شدن عملیات می شود؛ دقت نسبی در پخش محلول سم روی درخت و یکنواختی پاشش سم باعث افزایش کیفیت سم پاشی میگردد؛ آسیب کمتر به برگها و شاخه ها بعلت تجمع محلول سم در یک نقطه خاص مصرف کمتر سم و در نتیجه آلودگی کمتر محیط زیست؛ کاهش قابل توجه نیروی انسانی مورد نیاز جهت عملیات سم پاشی و در نتیجه کاهش مسائل مرتبط با آن سرعت و راندمان بالا در سم پاشی.
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید