چرا مسئولان وزارت نیرو باید از افزایش بهرهوری آب در کشاورزی هراسان باشند؟
مریم حسنی
پژوهشگر مسائل آب
برای مطالعه کامل فایل را دانلود کنید.
همزمان با آشکار شدن وضعیت وخیم منابع آب زیرزمینی کشور، مسئولان و کارشناسان وزارت نیرو، که خود مسئول حفظ بیلان آب و مسئول صدور مجوزهای برداشت آب بیش از بیلان بودند، بخش کشاورزی را با اظهاراتی نظیر "مصرف کننده بیش از 90 درصد آب کشور"، "عملکرد نسبتاً پایین تولید" و یا "بیشترین هدر رفت آب در این بخش" به عنوان متهم اصلی ایجاد بحران آب معرفی میکنند.
بیتردید سهم بالای آب در کشوری که اقتصاد آن مبتنی بر کشاورزی بوده، اجتناب ناپذیر است ولی آنچه اهمیت پیدا میکند، توجه به عوامل و سیاست هایی است که زمینه ساز عدم کارایی آب در بخش کشاورزی ایران شده است. میتوان گفت اتهام امروز مسئولین؛ ماحصل سال ها حکمرانی بد در آب و صدور مجوز بیش از توان سفره بوده که فرجام آن توسعه بیرویه کشت محصولات آب بر حتی در اراضی نامرغوب بوده است.
امروز که دفاع از بخش صنعت سرلوحه تصمیمات دولتمردان شده، به نظر میرسد متهم کردن کشاورزان صرفاً دست آویزی است تا به هزینه بخش کشاورزی، سهم بخش صنعت از منابع آبی کشور را افزایش دهند. رویکردی که اندکی تدقیق در آن نشان میدهد نه تنها بر مبانی نادرست استوار است بلکه، بر اساس اغراض خاص و با سیاست کشاورز ستیزی برای پاک کردن کارنامهای پر از خطا و قصور طرح ریزی شده است.
دلیل این امر را میتوان در نوع برخورد تکنوکرات های وزارت نیرو با این بخش یافت، که جهت روشنگری به برخی از این موارد پرداخته می شود؛