سيدجواد حسيني فرد - به طورکلي چهار مرحله رشدي زير در طول يك سال از عمر گياه پسته وجود دارد:
1- مرحله خواب گياه: اين مرحله كه پس از ريزش برگها شروع مي شود با كند شدن و متوقف شدن بسياري از فعاليت هاي زيستي گياه همراه است.
2- مرحله رشد شاخه ها و تكامل برگها: اين مرحله با مساعد شدن شرايط محيطي ( گرم شدن هوا) آغاز مي شود. عمدهترين فعاليت گياه در اين مرحله ظهور گلهاي نر و ماده، تشكيل ميوه و كامل شدن سطح برگ مي باشد. بيشترين انرژي گياه در اين مرحله جهت رشد رويشي برگ ها و شاخه ها اختصاص مي يابد.
3- مرحله رشد و تكامل دانه: اين مرحله با كاهش رشد شاخه ها همراه بوده و عمدهترين فعاليت گياه در اين مرحله به ويژه در سال هاي پربار تشكيل، رشد و توسعه مغز دانه (غالب شدن فعاليت هاي زايشي گياه) مي باشد.
4- مرحله ريزش برگها: اين مرحله كه با ريزش برگ ها همراه است با سرد شدن هوا و پس از برداشت محصول آغاز مي شود.
در هريک از اين مراحل، ميزان نياز، جذب و ذخيره سازي عناصر غذايي مختلف در درختان پسته متفاوت است. درختان پسته معمولا در خردادماه و احتمالا اوائل تا اواسط تيرماه (بسته به شرايط آب و هوايي، تاريخچه و مديريت باغ)، در مرحله سوم يعني رشد و تکامل دانه (به اصطلاح مرحله «مغز رفتن» يا «پرکردن مغز») هستند. از عناصر غذايي مورد نياز درختان پسته در اين مرحله مي توان به نيتروژن (ازت) و پتاسيم اشاره نمود. درخت پسته دو سوم نيتروژن مورد نياز خود را در مرحله پرشدن دانه و يك سوم آن را در مرحله رشد بهاره جذب مي نمايد. ميزان نيتروژني كه در سال هاي پربار وكم بار توسط درختان بارور پسته از خاك جذب ميشود مشابه ميباشد. بنابراين ميزان كود نيتروژني كه در سالهاي پربار مصرف مي شود بايد مشابه سالهاي كم بار باشد. اما اين نکته را بايد دقت نمود که درختان در سال كم بار بخش قابل توجهي از نيتروژن مورد نياز خود را در مرحله رشد بهاره جذب مي کنند، بنابراين بهتراست بخش بيشتري از ازت مصرفي در درختان سال كم بار در اوايل بهار مصرف شود. با توجه به اينکه درختان پسته در سال پربار بخش زيادي از نيتروژن مورد نياز خود را در مرحله پر شدن دانه جذب ميکنند، بنابراين بهتر است بخش قابل توجهي از کوددهي نيتروژن درختان سال پربار در مرحله پرشدن دانه انجام گيرد. به عنوان يک توصيه کلي در خردادماه و قبل از مغز رفتن، دادن نوبت دوم كودهاي ازت به ميزان 200-175 كيلوگرم در هكتار سولفات آمونيوم در همه نوع اراضي به ويژه شرايط شور و يا 140-120 كيلوگرم نيترات آمونيوم در اراضي با شوري کم تا متوسط و 100-80 کيلوگرم اوره در اراضي غيرشور توصيه مي شود.
شيوه مصرف به صورت سرپاش و همراه با آبياري مي باشد. به طوري که بابد کود به صورت نواري در سايه انداز درختان ريخته شده و سعي شود با حداقل فاصله زماني آبياري انجام شود.
درختان پسته در سال پربار، بيش از دوبرابر سال كم بار، پتاسيم جذب ميكنند. بيشترين ظرفيت جذب پتاسيم در مرحله پرشدن دانه مي باشد به نحوي كه بيش از 90 درصد پتاسيم مورد نياز گياه در سالهاي پربار و كم بار در اين مرحله جذب مي شود. بنابراين شايسته است ميزان مصرف پتاسيم در سال پربار بيش از سال كم بار باشد. همانطور که گفته شد تقريبا تمام پتاسيم در مرحله پر شدن دانه جذب ميگردد. به عنوان يک توصيه کلي در خردادماه و قبل از مغز رفتن، استفاده از کود سولوپتاس به ميزان 150-100 کيلوگرم در هکتار توصيه مي شود. شيوه مصرف مانند کودهاي حاوي نيتروژن (کودهاي ازته) که در بالا گفته شد، مي باشد.
قبل از مغز رفتن محلول پاشي با پتاسيم و ازت براي جلوگيري كردن از عارضه سوختگي برگ و پوكي موثر بوده و به عنوان يک مکمل براي مصرف خاکي قابل توصيه است. به اين منظور محلولپاشي نيترات پتاسيم با غلظت 5 در هزار به ويژه در باغ هاي پربار پيشنهاد مي گردد.
1- مرحله خواب گياه: اين مرحله كه پس از ريزش برگها شروع مي شود با كند شدن و متوقف شدن بسياري از فعاليت هاي زيستي گياه همراه است.
2- مرحله رشد شاخه ها و تكامل برگها: اين مرحله با مساعد شدن شرايط محيطي ( گرم شدن هوا) آغاز مي شود. عمدهترين فعاليت گياه در اين مرحله ظهور گلهاي نر و ماده، تشكيل ميوه و كامل شدن سطح برگ مي باشد. بيشترين انرژي گياه در اين مرحله جهت رشد رويشي برگ ها و شاخه ها اختصاص مي يابد.
3- مرحله رشد و تكامل دانه: اين مرحله با كاهش رشد شاخه ها همراه بوده و عمدهترين فعاليت گياه در اين مرحله به ويژه در سال هاي پربار تشكيل، رشد و توسعه مغز دانه (غالب شدن فعاليت هاي زايشي گياه) مي باشد.
4- مرحله ريزش برگها: اين مرحله كه با ريزش برگ ها همراه است با سرد شدن هوا و پس از برداشت محصول آغاز مي شود.
در هريک از اين مراحل، ميزان نياز، جذب و ذخيره سازي عناصر غذايي مختلف در درختان پسته متفاوت است. درختان پسته معمولا در خردادماه و احتمالا اوائل تا اواسط تيرماه (بسته به شرايط آب و هوايي، تاريخچه و مديريت باغ)، در مرحله سوم يعني رشد و تکامل دانه (به اصطلاح مرحله «مغز رفتن» يا «پرکردن مغز») هستند. از عناصر غذايي مورد نياز درختان پسته در اين مرحله مي توان به نيتروژن (ازت) و پتاسيم اشاره نمود. درخت پسته دو سوم نيتروژن مورد نياز خود را در مرحله پرشدن دانه و يك سوم آن را در مرحله رشد بهاره جذب مي نمايد. ميزان نيتروژني كه در سال هاي پربار وكم بار توسط درختان بارور پسته از خاك جذب ميشود مشابه ميباشد. بنابراين ميزان كود نيتروژني كه در سالهاي پربار مصرف مي شود بايد مشابه سالهاي كم بار باشد. اما اين نکته را بايد دقت نمود که درختان در سال كم بار بخش قابل توجهي از نيتروژن مورد نياز خود را در مرحله رشد بهاره جذب مي کنند، بنابراين بهتراست بخش بيشتري از ازت مصرفي در درختان سال كم بار در اوايل بهار مصرف شود. با توجه به اينکه درختان پسته در سال پربار بخش زيادي از نيتروژن مورد نياز خود را در مرحله پر شدن دانه جذب ميکنند، بنابراين بهتر است بخش قابل توجهي از کوددهي نيتروژن درختان سال پربار در مرحله پرشدن دانه انجام گيرد. به عنوان يک توصيه کلي در خردادماه و قبل از مغز رفتن، دادن نوبت دوم كودهاي ازت به ميزان 200-175 كيلوگرم در هكتار سولفات آمونيوم در همه نوع اراضي به ويژه شرايط شور و يا 140-120 كيلوگرم نيترات آمونيوم در اراضي با شوري کم تا متوسط و 100-80 کيلوگرم اوره در اراضي غيرشور توصيه مي شود.
شيوه مصرف به صورت سرپاش و همراه با آبياري مي باشد. به طوري که بابد کود به صورت نواري در سايه انداز درختان ريخته شده و سعي شود با حداقل فاصله زماني آبياري انجام شود.
درختان پسته در سال پربار، بيش از دوبرابر سال كم بار، پتاسيم جذب ميكنند. بيشترين ظرفيت جذب پتاسيم در مرحله پرشدن دانه مي باشد به نحوي كه بيش از 90 درصد پتاسيم مورد نياز گياه در سالهاي پربار و كم بار در اين مرحله جذب مي شود. بنابراين شايسته است ميزان مصرف پتاسيم در سال پربار بيش از سال كم بار باشد. همانطور که گفته شد تقريبا تمام پتاسيم در مرحله پر شدن دانه جذب ميگردد. به عنوان يک توصيه کلي در خردادماه و قبل از مغز رفتن، استفاده از کود سولوپتاس به ميزان 150-100 کيلوگرم در هکتار توصيه مي شود. شيوه مصرف مانند کودهاي حاوي نيتروژن (کودهاي ازته) که در بالا گفته شد، مي باشد.
قبل از مغز رفتن محلول پاشي با پتاسيم و ازت براي جلوگيري كردن از عارضه سوختگي برگ و پوكي موثر بوده و به عنوان يک مکمل براي مصرف خاکي قابل توصيه است. به اين منظور محلولپاشي نيترات پتاسيم با غلظت 5 در هزار به ويژه در باغ هاي پربار پيشنهاد مي گردد.
سید جواد حسينی فرد
عضو هیئت علمي مؤسسه تحقیقات پسته کشور
عضو هیئت علمي مؤسسه تحقیقات پسته کشور