جهت دانلود مقاله کلیک نمائید.
ازت یکی از عناصر پر مصرفی است که نقش کلیدی در رشد و نمو درخت پسته و تولید محصول دارد. با توجه به اینکه قسمت عمدهای از مغز پسته، پروتئین(20%) است، لذا کمبود این عنصر کمیت و کیفیت محصول پسته را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد. با توجه به فیزیولوژی درخت پسته و برنامهی آبیاری که در بیشتر باغات پسته داریم، کمبود ازت به عنوان یکی از عوامل محدودکنندهی مهم تلقی میشود. ازت به شکل نیترات است و همراه با جریان آب اشباع به سمت ریشه حرکت میکند. با توجه به دورهای آبیاری بلند مدتی که در اکثر باغها داریم، تنها فقط چند روز شرایط رطوبتی برای جذب ازت فراهم میباشد. حداکثر نیاز درخت پسته به ازت، مصادف با مرحلهی مغز بستن و پر شدن دانه است. در این مرحله بیشتر مواد غذایی حاصل از فتوسنتز به سمت خوشه روانه شده و مقدار خیلی کم و ناچیزی در اختیار ریشه قرار میگیرد.
نحوه و زمان مصرف کودهای ازته
این کودها را باید همزمان با آبیاری و در سه نوبت در اختیار گیاه قرار داد.
1- اسفندماه؛ آخرین آب قبل از سبز شدن درختان
2- خردادماه؛ هنگام مغز پر کردن
3- شهریورماه؛ آخرین آب قبل از برداشت محصول نیز قسمتی از ازت مصرفی باید داده شود و قبل از خزان درختان جذب شود.در آخر فصل، ازت توسط ریشه جذب و در شروع فصل رشد دوباره در اوایل بهار به جوانهها منتقل میشود. کمبود ازت درآخر فصل موجب افزایش تعداد دانه در انس و تاخیر رشد در محصول سال آینده میشود. دادن کود ازته در آخر فصل، سبب افزایش طول عمر تخمک، طولانی شدن دورهی گرده افشانی موثر و افزایش سطح برگ در بهار سال بعد میشود. مصرف بیش از اندازهی کودهای ازته، باعث تحریک رشد رویشی و کاهش تشکیل بافت زایشی(میوه) میگردد. مقدار مصرف این کود بستگی به میزان آب (دور و میزان آبیاری) دارد و هرچه میزان آب باغ کمتر شود باید از کود ازته کمتری استفاده کنیم. در غیر اینصورت موجب پژمردگی برگ و میوه در ماههای گرم سال تیر و مرداد، سقط جنین پسته و سوختگی میوه میشود.
علائم کمبود ازت:
- کاهش رشد رویشی درخت
- کاهش تعداد دانه در خوشه
- ریزش جوانههای گل در بهار
- زردی برگها در شاخههای بارده و خزان قبل از فصل(عکس 1)
- کوچک شدن میوه ها(افزایش تعداد دانه در انس)
تاثیر کمبود ازت بر کمیت و کیفیت محصول پسته
عکس 1- زردی برگ ها در شاخه های بارده و خزان قبل از فصل
حسین رضایی
کارشناس ارشد باغبانی